ORIGINAL_ARTICLE
اثر تناوب زراعی و مدیریت بقایای گندم بر عملکرد دانه ذرت سینگل کراس 704 و برخی خصوصیات خاک
به منظور بررسی اثر تناوب زراعی و مدیریت بقایای گندم بر عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704 و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در نظام کشت دو گانه آزمایشی در محل مزرعه تحقیقاتی ارزوئیه وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان در سال های 82-1379 انجام شد. در این تحقیق بقایای گندم با چهار سطح (1- حفظ بقایا، 2- سوزاندن و حفظ بقایا به صورت یک سال در میان، 3- جمع آوری بقایا، 4- سوزاندن بقایا) به عنوان کرت های اصلی و تناوب به عنوان کرت های فرعی در سه سطح (1- گندم - پنبه، گندم - ذرت 2- گندم - ذرت، گندم - ذرت 3- گندم - سویا، گندم - ذرت) به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، اثر روش های مختلف استفاده از بقایای گندم بر عملکرد و اجزاء عملکرد دانه ذرت، درصد پروتئین دانه، ماده آلی خاک، وزن مخصوص ظاهری خاک و فسفر قابل جذب خاک غیر معنی دار ولی بر پتاسیم قابل جذب خاک معنی دار بود. با این وجود عملکرد دانه ذرت در تیمار حفظ بقایای گندم 1150 کیلوگرم در هکتار نسبت به تیمار سوزاندن بقایا برتری داشت. تیمار حفظ بقایای گندم با 0.65 درصد ماده آلی و تیمار سوزاندن بقایا با 0.59 درصد ماده آلی به ترتیب واجد بیشترین و کمترین ماده آلی در خاک بودند. از لحاظ پتاسیم قابل جذب خاک، تیمار سوزاندن بقایا با دارا بودن 204.95 میلی گرم در کیلو گرم پتاسیم قابل جذب نسبت به تیمار حفظ بقایای گندم (180.04 میلی گرم در کیلو گرم ) و تیمار جمع آوری بقایای گندم (178.48 میلی گرم در کیلو گرم ) برتری داشت. تاثیر عامل تناوب بر عملکرد و اجزا عملکرد دانه غیرمعنی دار ولی بر فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک معنی دار بود. پنبه در تناوب در مقایسه با کشت ممتد ذرت بعد از گندم از مقدار فسفر و پتاسیم بیشتری برخوردار بود. بر اساس نتایج به دست آمده و با توجه به فقر مواد آلی خاک و درجه حرارت بالای محیط در کشت تابستانه منطقه ارزوییه توصیه می شود. ضمن حفظ بقایای گندم در خاک، تناوب پنبه و ذرت بعد از برداشت گندم انجام شود. همچنین پیشنهاد می شود چنین آزمایشاتی برای یک دوره ده ساله مورد مطالعه قرار گیرد تا بتوان اثر عوامل مذکور را در خاک و گیاه به طورکامل و دقیق تر مورد بررسی قرار داد.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110375_7055efab93640a248360eec6454df665.pdf
2009-08-23
245
258
10.22092/sppj.2017.110375
تناوب زراعی
بقایای گندم
ذرت دانه ای
عملکرد دانه
خصوصیات خاک
حمید
نجفی نژاد
1
LEAD_AUTHOR
محمدعلی
جواهری
2
AUTHOR
سیدذبیح اله
راوری
3
AUTHOR
فرزاد
آزادشهرکی
4
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی امکان کنترل بیولوژیک نماتد مولد گره ریشه گوجه فرنگی Meloidogyne javanica (Trube) Chitwood به وسیله قارچ Trichoderma harzianum Rifai در گلخانه و تغییرات کمی ترکیبات فنلی در گیاه
کنترل بیولوژیک نماتد مولد گره ریشه گوجه فرنگی Meloidogyne javanica به وسیله جدایه Trichoderma harzianum BI در گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. ریشه های گوجه فرنگی با غلظت های مختلف قارچ T. harzianum به روش سوسپانسیون اسپور مایه زنی شدند. گلدان ها در تشت آلومنیوم محتوی آب 27 درجه سانتی گراد فرو برده شد و به گلخانه انتقال داده شدند. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف سوسپانسیون قارچ تریکودرما بر قطر گال، میانگین وزن تر ریشه و اندام های هوایی، تعداد توده تخم به ازای هر گیاه و تعداد تخم به ازاء هر توده تخم بررسی گردید. نتایج نشان داد که غلظت 106 اسپور در میلی لیتر قارچ در مقایسه با غلظت های کمتر به طور معنی داری موجب کاهش قطر گال، تعداد توده تخم و تعداد تخم در هر توده تخم گردید، در حالی که در مقایسه با غلظت های بیشتر اختلاف معنی دار نداشت .(P£0.05) مایه زنی گیاهچه ها با غلظت 106 اسپور در میلی لیتر موجب افزایش مقدار فنل کل در ریشه گیاه گردید و در روز هشتم بعد از مایه زنی به حداکثر مقدار رسید. مقدار فنل کل در گیاهچه ها در تیمار مایه زنی شده با نماتد + قارچ در مقایسه با گیاهچه های مایه زنی شده با نماتد نیز اختلاف معنی دار نشان داد (P£0.05). بر اساس نتایج این بررسی چنین به نظر می رسد که قارچT. harzianum می تواند است نظام دفاعی گیاه (به ویژه مقدار فنل کل گیاه) را در مقابل نماتد فعال نماید.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110376_27a2ecf20544c6e0e82eafb26572eaa8.pdf
2009-08-23
259
272
10.22092/sppj.2017.110376
گوجه فرنگی
Meloidogyne javanica
Trichoderma harzianum
کنترل بیولوژیک
فنل کل و القا مقاومت
ملکی زیارتی
حسن
zia1614@yahoo.com
1
LEAD_AUTHOR
علی
روستایی
2
AUTHOR
نوازاله
صاحبانی
3
AUTHOR
حسن رضا
اعتباریان
4
AUTHOR
حشمت اله
امینیان
5
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه و شدت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه در لوبیا چیتی در خمین
به منظــور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و شدت بیماری پوسیدگی ریشه ناشی از Fusarium solani f. sp. phaseoli در لوبیا چیتی، این پژوهش به مدت دو سال (1384 و 1385) در ایستگاه تحقیقات لوبیا خمین انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سه ژنوتیپ لوبیا چیتی (محلی خمین، تلاش و COS16) در چهار تاریخ کاشت مختلف (20 اردیبهشت، 4 خرداد، 19 خرداد و 3 تیر) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تاثیر تاریخ کاشت بر تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه،عملکرد دانه وشدت بیماری پوسیدگی ریشه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار و روی صفت تعداد غلاف در بوته در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. اثر ژنوتیپ بر صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه وشدت بیماری پوسیدگی ریشه در سطح احتمال 1 درصد و روی صفات تعداد دانه در غلاف و عملکرد دانه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. در بررسی مقایسه میانگین ها، تاریخ کاشت 19 خرداد (هفته سوم خرداد) و لاین COS16 بیشترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. با تاخیر در کاشت روند نزولی در شدت بیماری پوسیدگی ریشه مشاهده شد. لاین COS16 و رقم محلی خمین به ترتیب کمترین و بیشترین شدت بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه را نشان دادند.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110377_51b30d0e86ca22a667fa03a981f68ef8.pdf
2009-08-23
273
284
10.22092/sppj.2017.110377
لوبیا چیتی
تاریخ کاشت
بیماری پوسیدگی ریشه
عملکرد دانه و اجزا عملکرد
محمدرضا
لک
rezalack2000@yahoo.com
1
LEAD_AUTHOR
علی اکبر
قنبری
aghanbari2004@yahoo.com
2
AUTHOR
حمیدرضا
دری
3
AUTHOR
عادل
غدیری
4
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تغییرات روزانه تبادلات گازی فتوسنتزی در دو رقم پسته (.Pistacia vera L) ایرانی
تغییرات روزانه نرخ فتوسنتز خالص، هدایت روزنه ای و نرخ تعرق در سطح برگ های دو رقم پسته (Pistacia vera L.) ایرانی، در ارتباط با نوسانات روزانه دمای برگ، کسر فشار بخار و تراکم جریان فوتونی فتوسنتزی ارزیابی گردید. الگوی تغییرات روزانه ی نرخ های جذب و تحلیل CO2 در این بررسی دارای دو نقطه اوج بود که نقطه اوج اول در ساعات 9:00 و 8:00 صبح به ترتیب در ارقام بادامی و قزوینی پدیدار شد. در هر دو ژنوتیپ نیز نقطه اوج دوم در ساعت 16:00، و پایین ترین نرخ فتوسنتز خالص در ساعت 15:00 مشاهده گردید. بالاترین میزان فتوسنتز ارقام بادامی و قزوینی به ترتیب در شدت جریان فوتونی 1500 و 1150 میکرومول فوتون بدست آمد. استنباط می شود هدایت روزنه ای در ارقام بادامی اساسا توسط کسر فشار بخار بالاتر از 3.5 کیلوپاسکال و دمای برگ بالاتر از 32 درجه سانتی گراد، و در ارقام قزوینی توسط کسر فشار بخار بالاتر از 3.8 کیلوپاسکال و دمای برگ بالاتر از 33 درجه سانتی گراد محدود می شود. علاوه بر آن عملکرد کوانتومی تثبیت کربن در دماهای برگ بالاتر از 24 درجه سانتی گراد کاهش یافت. الگوی روزانه تبادلات گازی برگ نشان داد که عوامل روزنه ای تا حدود زیادی مسوول افت نرخ فتوسنتز خالص در ساعات بعد از ظهر بودند، هرچند که عوامل غیر روزنه ای نیز در این پدیده دخالت داشتند.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110378_b5abce9644a6077ad17a863e6c60fc75.pdf
2009-08-23
285
300
10.22092/sppj.2017.110378
پسته
فتوسنتز خالص
هدایت روزنه ای
تعرق
دمای برگ
کسر فشار بخار و تراکم جریان فوتونی
محمودرضا
روزبان
1
AUTHOR
کاظم
ارزانی
arzani_k@modarres.ir
2
LEAD_AUTHOR
سیدمجید
میرلطیفی
3
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، اجزا عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ژنوتیپ های کلزا در منطقه مغان
این بررسی به منظور تعیین اثر تاریخ کاشت بر خصوصیات رویشی، عملکرد و اجزا عملکرد ژنوتیپ های برتر کلزا، در دو سال زراعی 85-1384 و 86-1385 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا شد. چهار تاریخ کاشت اول، 15، 30 مهر و 15 آبان در کرت های اصلی و پنج ژنوتیپ برتر کلزا با شامل Hyola401، Y3000، RGS003، Sarigol و Zrafam درکرت های فرعی قرار گرفتند. تجزیه واریانس مرکب داده های دو سال نشان دادکه اثر تاریخ کاشت بر صفات رویشی، عملکرد دانه و اجزا عملکرد ژنوتیپ های کلزا معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت سوم (2984 کیلوگرم در هکتار) تولید شد. در بین ارقام نیز از نظر خصوصیات زراعی و عملکرد دانه تفاوت آماری معنی دار وجود داشت. ژنوتیپ Y3000 کمترین و رقمZrafam بیشترین تعداد روز از سبز شدن تا شروع گلدهی و طول دوره رشد را داشتند. رقم Zrafam بیشترین تعداد خورجین در بوته و هیبرید Hyola401 بیشترین تعداد دانه در خورجین را به خود اختصاص دادند. در این تحقیق بیشترین مقدار عملکرد دانه مربوط به هیبرید Hyola401 بود. اثر متقابل تاریخ کاشت × رقم بر عملکرد دانه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. تاریخ کاشت سوم (30 مهر) و هیبرید Hyola401 با 3820 کیلوگرم در هکتار بیشترین میزان عملکرد دانه را تولید کرد.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110379_5712ec12db16e0172971661b27d3eff0.pdf
2009-08-23
301
314
10.22092/sppj.2017.110379
کلزا
تاریخ کاشت
صفات رویشی
عملکرد دانه و اجزا عملکرد دانه
نسرین
رزمی
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
القای جنین زایی میکروسپور در گوجه فرنگی (Lycoporsicum esculontum Mill) رقم میکروتوم
روش به نژادی هاپلوییدی کارآمدترین و سریع ترین روش جهت تهیه لاین های خالص می باشد. در این تحقیق، روش کشت میکروسپور به منظور توسعه پروتکل جنین زایی مطالعه گردید. اثر تنش های مختلف شامل سرما، گرما، گرسنگی و کلشیسین بر روی القای جنین زایی میکروسپور بررسی شد. میکروسپورها در مراحل مختلف نموی از غنچه های گل ضدعفونی شده، جدا گردیده و در محیط AT3 یا B، با و یا بدون کلشی سین، در درجه حرارت های مختلف و زمان های متفاوت کشت شدند. بعد از اعمال تنش، میکروسپورها به محیط تغییر یافته AT3 تکمیل شده با تنظیم کننده های رشدی انتقال یافته و در دمای 25 درجه سانتی گراد و شرایط تاریکی نگهداری شدند. نتایج نشان داد که مرحله نموی انتهای تک هسته ای میکروسپور، محیط B و روش همزن مغناطیسی به ترتیب مناسب ترین مرحله، محیط و روش جداسازی میکروسپورها بودند، ضمنا تیمار کلشی سین (25mM) به همراه تنش درجه حرارت پایین (4oC) به مدت 72 ساعت باعث القا جنین زایی و تقسیمات اسپوروفیتی در بیش از 35 درصد از میکروسپورهای کشت شده و نهایتا تشکیل کالوس و ساختارهای جنینی گردید.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110380_e66206e1e7e58aa0f49a2614baa8a36e.pdf
2009-08-23
315
328
10.22092/sppj.2017.110380
گوجه فرنگی
کشت میکروسپور
جنین زایی
کلشی سین
هاپلویید
مهران
عنایتی شریعت پناهی
shariatpanahi@abrii.ac.ir
1
LEAD_AUTHOR
آلیشر
تورائیف
2
AUTHOR
اروین
هبرل برز
3
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثر تنش خشکی انتهایی بر عملکرد دانه و ا جزا آن در ژنوتیپ های گندم نان (.Triticum aestivum L) در شرایط گرم و خشک جنوب استان فارس
به منظور ارزیابی واکنش لاین های امید بخش گندم نان (.Triticum aestivum L) به قطع آبیاری در مراحل انتهایی، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب از سال زراعی 81-1380 به مدت دو سال اجرا گردید. کرت های اصلی شامل سه تیمار آبیاری: I1: آبیاری در پنج مرحله ساقه رفتن، آبستنی، گل دهی، شیری شدن و خمیری شدن دانه، I2: آبیاری در چهار مرحله ساقه رفتن، آبستنی، گل دهی و شیری شدن دانه، I3: آبیاری در سه مرحله ساقه رفتن، آبستنی و گل دهی و پنج ژنوتیپ گندم نان شامل چمران (شاهد منطقه) و لاین های امید بخش 78-11-S، S-75-20، S-79-10 وS-79-18 به عنوان کرت های فرعی در نظر گرقته شدند. تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که اثرآبیاری، ژنوتیپ و اثر متقابل آنها برای کلیه صفات شامل: عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد سنبله بارور در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، بهره وری مصرف آب، شاخص برداشت و عملکرد زیست توده معنی دار بود. عملکرد دانه در تیمارهای I2 و I3 در مقایسه با آبیاری کامل به ترتیب 15.6 و 50.7 درصد کاهش یافت. علاوه بر این در تیمار I3 در مقایسه با I2 عملکرد دانه 41.6 درصد کاهش یافت. در تیمارهای I2 وI3 ، وزن دانه بیشتر از سایر اجزا عملکرد دانه کاهش یافت. از نظر بهره وری مصرف آب در تیمارهای آبیاری I1 و I2 تفاوت معنی داری وجود نداشت، ولی بطور معنی داری از تیمار I3 بیشتر بود. عملکرد دانه، وزن دانه، شاخص برداشت و بهره وری مصرف آب در لاین 78-11-S به طور معنی داری از سایر ارقام کمتر بود. رقم چمران و لاین های S-79-10 و S-79-18 در مقایسه با لاین های 78-11-S و S-75-20 به طور معنی داری تعداد دانه درسنبله بیشتری داشتند. تعداد سنبله بارور در واحد سطح لاین 78-11-S به طور معنی داری بیشتر از سایر لاین ها بود. بیشترین و کمترین عملکرد زیست توده به ترتیب مربوط به لاین های S-79-18 و 78-11-S بود. بر اساس نتایج این پژوهش با توجه به کاهش قابل ملاحظه عملکرد دانه و بهره وری مصرف آب در تیمار I3 در مقایسه با تیمارهای I1 و I2، این رژیم آبیاری به عنوان یک راهبرد موثر و قابل قبول در مدیریت آبیاری گندم در منطقه مناسب نیست و فاقد توجیه فنی و زراعی می باشد. همچنین لاین زودرس S-79-10 و رقم چمران در هر سه رژیم آبیاری عملکرد بیشتری داشتند و در شرایط بدون تنش و تنش خشکی انتهایی نسبت به سایر لاین ها برتر بودند.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110381_16cfc602da8ae6b04f7ebc5305a35b3e.pdf
2009-08-23
329
344
10.22092/sppj.2017.110381
کم آبیاری
عملکرد دانه
اجزا عملکرد و بهره وری مصرف آب
منوچهر
دستفال
1
AUTHOR
وحید
براتی
2
LEAD_AUTHOR
فرشید
نوابی
3
AUTHOR
حسن
حقیقت نیا
4
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مقاله کوتاه علمی: مطالعه تغییر محتوی پرولین، خسارت غشا سلولی و تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم دوروم (Triticum turgidum var. durum) در شرایط کنترل شده
This study was conducted to evaluate the effect of drought stress on 22 durum wheat genotypes. Different characteristics such as grain weight per spike, plant biomass, 100 grain weight, free proline content in leaves, and percentage of cell membrane damage were studied in greenhouse and laboratory conditions. Genotypes were sown under normal irrigation and moisture stress conditions. In stress experiment irrigation was applied until spike emergence stage. Leaf samples were taken from flag leaf under stress and non-stress conditions at flowering stage. Genotypes were then compared by calculating stress tolerance index (STI). Results indicated that genotypes, 12, 21 and 13 (Marvoid , Saymareh, and G13, respectively) performed better as compared to the others for drought stress tolerance, proline content, cell membrane stability, and grain weight/spike. These genotypes were selected as tolerant to drought. On the other hand, the genotypes 11, 3, and 9 (Garagilchik, 2019/01/23, and 11-11-1-3, respectively) were susceptible with lower proline content in leaves and higher cell membrane damage. It was also shown that there was a highly positive relation among grain weight/spike, STI, proline content and cell wall stability, therefore, these attributes can be used as selection criteria in the breeding programs.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110382_96d0cb55824d3090848b867aa3d548b2.pdf
2009-08-23
345
352
10.22092/sppj.2017.110382
مصطفی
آقایی سربرزه
maghaee@yahoo.com
1
LEAD_AUTHOR
رحمان
رجبی
2
AUTHOR
رضا
حق پرست
3
AUTHOR
رضا
محمدی
4
AUTHOR