موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
26
2
2010
08
23
عملکرد دانه در ژنوتیپهای سه گونه براسیکا (Brassica napus L., B. rapa L., B. junceae L.): اثر بارندگی و خارج قسمت فتوترمال در شرایط دیم گنبد
109
121
FA
ابوالفضل
فرجی
abolfazlfaraji@yahoo.com
10.22092/sppj.2017.110398
با توجه به افزایش تنش خشکی و گرمای انتهای فصل رشد در منطقه گنبد، بررسی و انتخاب ژنوتیپ های برتر از گونه های مختلف جنس براسیکا مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. بدین منظور آزمایشی مزرعهای طی سه سال زراعی 85-1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا شد. بیست ژنوتیپ از گونه های مختلف جنس براسیکا (شامل کلزای تیپ زمستانه، کلزای تیپ بهاره، شلغم روغنی و خردل زراعی) در تاریخ کاشت مناسب منطقه کشت شدند. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ های بهاره کلزا به طور قابل توجهی بیشتر از گونههای دیگر بود. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپهای زمستانه کلزا، بهاره کلزا، شلغم روغنی و خردل زراعی به ترتیب 1381، 2191، 1780 و 1915 کیلوگرم در هکتار بود. بخش بزرگی از تغییرات عملکرد دانه به عوامل محیطی مانند بارندگی و اثر متقابل دما × تابش (خارج قسمت فتوترمال) بستگی داشت. بین عملکرد دانه ژنوتیپهای کلزای بهاره و شلغم روغنی با بارندگی طی فصل رشد رابطه مثبت خطی وجود داشت. نرخ افزایش عملکرد دانه به ازای هر یک دهم واحد افزایش خارج قسمت فتوترمال در ژنوتیپهای زمستانه کلزا، خردل زراعی، بهاره کلزا و شلغم روغنی طی دوره گلدهی به ترتیب 582، 574، 336 و 303 کیلوگرم در هکتار و طی دوره بین پایان گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک به ترتیب 749، 732 ، 658 و 240 کیلوگرم در هکتار بود. با توجه به دیررستر بودن ژنوتیپهای زمستانه کلزا و خردل زراعی نسبت به دو ژنوتیپ دیگر و مصادف شدن مراحل زایشی آنها با دماهای بالاتر، واکنش عملکرد دانه به افزایش خارج قسمت فتوترمال در این ژنوتیپها نسبت به ژنوتیپهای دیگر بیشتر بود. برتری عملکرد دانه ژنوتیپهای بهاره کلزا نسبت به ژنوتیپهای دیگر تائید سازگاری این ژنوتیپها به شرایط محیطی منطقه بود.
براسیکا,بارندگی,دما,تابش و عملکرد دانه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110398.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110398_82f0bdcd1d170fbc8d37386da7e5ec2d.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
26
2
2010
08
23
اثر تراکم بوته و آرایش کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد دانه ذرت دانهای رقم سینگل کراس 704
123
136
FA
علیرضا
صابری
alireza_57@yahoo.com
محمدتقی
فیضبخش
حسن
مختارپور
افشین
مساوات
مرتضی
عسکر
10.22092/sppj.2017.110399
به منظور بررسی اثر تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانهای سینگلکراس 704 آزمایشی به مدت دو سال زراعی (1383 و 1384) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. فاکتور اول تراکم بوته شامل چهار سطح (55، 65، 75 و 85 هزار بوته در هکتار) و فاکتور دوم آرایش کاشت با دو سطح یک ردیفه و دو ردیفه بود. نتایج نشان داد که اثر سال بر روی کلیه خصوصیات به جز تعداد ردیف در بلال و تعداد دانه در هر ردیف معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه (438/7 تن در هکتار) در سال دوم برداشت شد. اثر آرایش کاشت نیز بر روی ارتفاع بوته، طول بلال و عملکرد دانه معنیدار بود و بیشترین عملکرد دانه از آرایش کشت دو ردیفه به میزان 23/7 تن در هکتار بدست آمد. اثر تراکم بوته بر روی کلیه صفات مورد بررسی به جز تعداد ردیف در بلال معنیدار بود و بیشترین عملکرد دانه (872/7 تن در هکتار) از تراکم 75 هزار بوته در هکتار بدست آمد. اثر متقابل سال × آرایش کاشت نیز معنیدار بود و بیشترین عملکرد دانه (537/7 تن در هکتار) در سال اول و از آرایش کاشت دو ردیفه برداشت شد. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که با آرایش کاشت دو ردیفه رقابت بین بوتهها کاهش یافته و تراکم 75 هزار بوته در هکتار برای کشت ذرت دانهای سینگلکراس 704 در استان گلستان قابل توصیه میباشد.
آرایش کاشت,تراکم بوته,عملکرد دانه,اجزاء عملکرد دانه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110399.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110399_cb04c762ceef38bfcc4b0158bcf5fd84.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
26
2
2010
08
23
بررسی میزان مقاومت نسبی پایههای مختلف به (Oblonga cydonia Mill.) نسبت به غلظتهای مختلف بی کربنات
137
151
FA
ایوبعلی
قاسمی
ghasemi_vanak@yahoo.com
جابر
نصیری
مجتبی
یحییآبادی
10.22092/sppj.2017.110400
به منظور ارزیابی میزان مقاومت یا تحمل پایههای رویشی به ( Cydonia oblonga Mill. ) نسبت به غلظتهای مختلف بیکربنات آمونیوم آب آبیاری، این پژوهش با استفاده از چهار پایه رویشی به ( Q . C ، Q.B ، Q .A و PQBA29 ) در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار به مدت سه سال(84-1382) درایستگاه دستگرد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان انجام شد. کلیه پایهها با آب ابیاری حاوی غلظتهای مختلف بیکربنات آمونیم (صفر، 5، 10 و 15 میلیمول در لیتر) آبیاری شدند. در طول انجام این تحقیق، اثر غلظتهای مختلف بیکربنات بر روی صفات مختلفی نظیر شدت کلروفیل پایهها، زردی ناشی از کلروز آهن، میزان رشد رویشی سالیانه شاخهها، قطر تنه و ارتفاع هر یک از پایهها مورد بررسی و یادداشتبرداریهای لازم انجام گرفت. نتایج نشان داد که وجود بیکربنات در آب آبیاری کلیه صفات مورد مطالعه را تحت تأثیر قرار داد، اگرچه شدت و ضعف این اثر در بین چهار پایه به مورد مطالعه به وضوح قابل مشاهده بود و اختلاف مشاهده شده در سالهای مختلف انجام آزمایش در اکثر موارد معنیدار بود. با وجود این، از بین این چهار پایه، تنها دو پایه Q.A و PQBA29 بیشترین میزان تحمل را نسبت به بیکربنات آب آبیاری برای صفات مورد مطالعه نشان دادند. با استناد به نتایج این تحقیق میتوان بیان کرد که دو پایه Q.A و PQBA29 توانایی تحمل مقادیر بالاتر بیکربنات را دارند و عملکرد معنیدار و قابل قبولی را تحت چنین شرایطی تولید میکنند. بنابراین میتوان این دو پایه را به عنوان دو پایه متحمل مفید و کارآ تحت چنین شرایطی معرفی و در برنامههای بهنژادی مورد استفاده قرار داد .
پایههای رویشی به,بیکربنات آمونیم,کلروز آهن,مقاومت نسبی
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110400.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110400_920205a6c03da26884356833e54012cf.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
26
2
2010
08
23
اثرگوگرد برعملکرد، کیفیت و قابلیت انبارمانی دو رقم پیازخوراکی
153
168
FA
آرزو
مرادی زانیانی
arezoo_moradiz@yahoo.com
عبدالجمیل
زربخش
محسن
خدادادی
10.22092/sppj.2017.110401
اثر مقادیر مختلف گوگرد عنصری (0، 50 ، 100، 150، 200 و250 کیلوگرم در هکتار) و گوگرد به همراه تیوباسیلوس (200 کیلوگرم در هکتار) به منظور بررسی اثر تیوباسیلوس بر عملکرد، کیفیت و قابلیت انبارمانی دو رقم پیاز خوراکی قرمز ری و سفید قم در مزرعه تحقیقاتی و آزمایشگاه گروه باغبانی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال زراعی 1387 مورد مطالعه قرار گرفت. برای اجرای این تحقیق از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار استفاده شد. اثر کود گوگرد بر عملکرد و میانگین وزن سوخ ارقام پیاز در سطح احتمال 5% معنیدار بود. حداکثر عملکرد و میانگین وزن سوخ با مصرف 200 کیلوگرم در هکتار گوگرد به همراه تیوباسیلوس بدست آمد. افزایش عملکرد و میانگین وزن سوخ در تیمار مذکور با افزایش وزن پهنکها ارتباط داشت. صفات ارتفاع و قطر سوخ و ضخامت گردن سوخ نیز تحت تاثیر کود گوگرد قرار گرفتند. گوگرد بر مواد جامد محلول، ماده خشک سوخ، سفتی سوخ و میزان اسید پیروویک به عنوان عامل کیفی، اثر مثبت نشان داد و با افزایش مصرف گوگرد تا سطح 150 کیلوگرم در هکتار بر مقدار صفات فوق افزوده شد. کاربرد 200 و250 کیلوگرم گوگرد در هکتار موجب کاهش صفات کیفی فوق گردید. بیشترین مواد جامد محلول، ماده خشک سوخ، سفتی سوخ و میزان اسید پیروویک با مصرف 200 کیلوگرم در هکتار گوگرد به همراه تیوباسیلوس حاصل شد. کاربرد گوگرد بر درصد جوانهزنی و درصد کاهش وزن سوخها در انبار اثر مثبت داشت و افزایش مصرف گوگرد تا سطح 200 کیلوگرم در هکتار موجب کاهش درصد سوخهای جوانه زده و کاهش افت وزنی سوخها در انبار گردید. بین سطوح مختلف کود گوگرد و ارقام پیاز اثر متقابل معنیدار مشاهده شد. میزان عملکرد و میانگین وزن و ارتفاع سوخ در رقم سفید قم نسبت به رقم قرمز ری برتری داشت. بالاترین میزان تندی و کمترین درصد سوخهای جوانهزده نیز در رقم قرمز ری مشاهده شد. براساس نتایج این پژوهش تیمار کودی 200 کیلوگرم در هکتار گوگرد به همراه تیوباسیلوس تاثیر قابل ملاحظهای در افزایش عملکرد و کیفیت دو رقم پیاز مورد مطالعه در شرایط مزرعه داشت.
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110401.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110401_e764a07e77109a74779f72dbf62809db.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
26
2
2010
08
23
تعیین تاریخ کاشت مناسب برای ارقام جدید زودرس ذرت در کشت دوم در مناطق معتدل استان فارس
169
191
FA
افشار
استخر
afshar_estakhar@yahoo.com
زیبنده
دهقانپور
10.22092/sppj.2017.110402
این بررسی به منظور تعیین تاریخ کاشت مناسب برای هیبریدهای جدید KSC302 ، KSC260 ، KSC400 و KSC500 به همراه شاهد KSC704 به مدت سه سال (1384، 1385 و 1386) بصورت اسپلیتپلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زرقان استان فارس اجرا شد. تاریخهای کاشت 1 ،10 ،20 و 30 تیر بعنوان فاکتور اصلی و چهار هیبرید جدید به همراه رقم شاهد به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. تجزیه واریانس دادهها نشان دادکه تاریخ کاشت اثر معنیداری در سطح احتمال یک درصد بر عملکرد دانه و اجزای آن (بجز تعداد ردیف دانه) داشت. با تاخیر در کاشت عملکرد دانه کاهش یافت. اثر ارقام بر روی تمام صفات اندازهگیری شده نیز در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. رقم KSC704 فقط در تاریخ اول بیشترین عملکرد دانه را داشت (53/13تن در هکتاربا رطوبت 14%) و بعد از آن رقم KSC260 در تاریخ دوم بیشترین تولید را داشت (03/12 تن در هکتار با رطوبت 14%) درصد رطوبت دانه برداشتی رقم KSC260 از ارقام دیگر کمتر بود (7/13 درصد در تاریخ اول و 9/27 درصد در تاریخ چهارم) و درصد رطوبت دانه برداشتی رقم KSC704 بیش از ارقام دیگر بود (7/19 درصد در تاریخ اول و 1/47 درصد در تاریخ چهارم). در مجموع طی سه سال و چهار تاریخ کاشت میانگین عملکرد دانه دو رقم KSC260 (فجر) و KSC400 (دهقان) بیشتر از بقیه و به ترتیب 41/10 و 39/10 تن در هکتار با رطوبت 14 درصد بود. رقم KSC704 بجز در تاریخ کاشت اول دچار خسارت سرمازدگی آخر فصل شد. دو رقم KSC260 و KSC400 حتی تا تاریخ کاشت سوم نیز خسارت چندانی از سرمای آخر فصل ندیدند. هیچکدام از ارقام ذرت مورد بررسی در هیچکدام از تاریخهای کاشت به بیماریهای ویروسی رایج در کشت اول آلوده نشدند. بنابراین دو رقم فجر و دهقان جهت کشت دوم در مناطق معتدل استان فارس مناسب میباشند. این دو رقم برای رسیدن فیزیولوژیک به طور میانگین به ترتیب 115 و 120 روز نیاز داشتند.
ذرت,هیبرید,زودرسی,تاریخ کاشت و عملکرد دانه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110402.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110402_4fa4d833c5e5c5806e1f5e0fda356b22.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
26
2
2010
08
23
اثر تیمارهای مختلف در ریشهزایی تعدادی از پایههای رویشی سیب(Mallus domestica Borkh.)
193
206
FA
محیالدین
پیرخضری
pirkhezri_m@yahoo.com
داریوش
آتشکار
حسن
حاجنجاری
داریوش
فتحی
10.22092/sppj.2017.110403
توسعه پایههای رویشی بمنظور افزایش عملکرد در باغهای سیب، ضروری است. این امر به در دسترس بودن یک روش ساده و آسان تکثیر پایهها بستگی دارد. در این آزمایش اثر غلظتهای مختلف هورمون ایندل بوتریک اسید ( IBA ) و دو روش نگهداری قلمهها (وارونه و مستقیم)، روی ریشهزایی، کالوسزایی و تعداد و طول ریشههای پنج پایه رویشی( M26, MM106 B9, M9, و آزایش) با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی مطالعه شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنیداری بین تیمارها و پایهها وجود دارد. مقایسه میانگینها نشان داد که IBA با غلظت ppm 2500 در پایه M26 بهمراه نگهداری وارونه با 42/58% ریشهزایی در مقایسه با شاهد مستقیم در پایه M26 با 27/3% ریشهزایی بیشترین اثر را داشت. همچنین این تیمار، تعداد و طول ریشهها را 50 تا 100 درصد افزایش داد. بین پایهها نیز پایههای M26 و MM106 از نظر درصد ریشهزایی، تعداد و طول ریشهها نسبت به پایههای آزایش و M9 برتر و با آنان اختلاف معنیداری داشتند .
سیب,پایههای رویشی,تیمار هورمونی,IBA و جهت نگهداری
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110403.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110403_b8509ad1699424e8998ff566eeb587d8.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
26
2
2010
08
23
اثر سیلیکون بر فعالیت آنزیمهای ضداکسنده و محتوای تنظیمکنندههای اسمزی در دو ژنوتیپ گندم نان در شرایط تنش خشکی
207
225
FA
سارا
طالعاحمد
sara_taleahmad@yahoo.com
رحیم
حداد
10.22092/sppj.2017.110404
سیلیکون دومین عنصر رایج موجود در خاک است که دارای اثرات مفیدی در افزایش تحمل به تنشهای زنده و غیرزنده در گیاهان است. به منظور بررسی اثر سیلیکون در افزایش تحمل به خشکی در ژنوتیپهای گندم ( Triticum aestivum L. ) ویریناک و پیشتاز آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملآ تصادفی با اعمال سه تیمار شاهد، خشکی و سیلیکون- خشکی (2 میلیمولار سیلیکاتسدیم / کیلوگرم خاک) در سه تکرار در گلخانه اجرا شد. بدین منظور محتوای پرولین و گلایسین بتائین، فعالیت آنزیم های ضداکسنده و محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل و پروتئین محلول کل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که سیلیکون با افزایش در فعالیت آنزیمهای APX ,CAT ,SOD و POD و پروتئین محلول کل برگ در هر دو ژنوتیپ گندم باعث جبران خسارات منفی ناشی از تنش خشکی گردید. در مقابل تنش خشکی باعث کاهش در محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل و پروتئین محلول گردید. اختلاف معنیداری در فعالیت آنزیم CAT بین تیمار شاهد و خشکی در هر دو رقم مشاهده نگردید. نتایج آزمایش نشان داد که در مقایسه با گیاهانی که تنها تحت تیمار خشکی بودند، تیمار سیلیکون باعث افزایش در محتوای پرولین و گلایسین بتائین گردید. اثر سیلیکون در ژنوتیپ ویریناک بیشتر از رقم پیشتاز بود. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش میتوان استنباط کرد که نقش سیلیکون در افزایش تحمل به خشکی در گندم بدلیل افزایش در فعالیت آنزیمهای ضداکسنده همراه بوده و باعث کاهش خسارات اکسیداتیو ناشی از گونههای فعال اکسیژن که تحت تنش خشکی ایجاد میگردند میشود و از فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاهانی که در معرض تنش قرار گرفتهاند محافظت میکند.
گندم نان,پرولین,سیلیکون,گلایسین بتائین و محتوای نسبی آب برگ
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110404.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110404_32625eee5ce9ab5f9780d33fe13fdbc6.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
26
2
2010
08
23
بررسی توانایی کالزایی و باززایی در ارقام پیاز قرمز آذرشهر و قولی قصه زنجان
227
232
FA
سیدعلی
موسویزاده
moosavizadeh2003@yahoo.com
آیسان
گوراوانچی
10.22092/sppj.2017.110405
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110405.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110405_ef8eb382fb1ef2826821a2ef58b4823c.pdf