موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
29
3
2013
07
23
شبیهسازی شاخص سطح برگ، زیست توده و عملکرد دانه ارقام برنج در سنین مختلف گیاهچهای با استفاده از مدل ORYZA2000
283
302
FA
بهمن
امیریلاریجانی
amiri_931@yahoo.com
زینالعابدین
طهماسبی سروستانی
قربانعلی
نعمتزاده
10.22092/sppj.2017.110515
به منظور واسنجی پارامترهای گیاهی و ارزیابی مدل "اوریزا 2000" (ORYZA2000) تحت شرایط بالقوه تولید و شبیه سازی شاخص سطح برگ، زیست توده اندامهای مختلف گیاهی و عملکرد دانه سه رقم برنج در سنین مختلف گیاهچهای آزمایشی مزرعهای بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار وسه تکرار در سال های 1387 و 1388 در مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز انجام گردید. کرتهای اصلی شامل سه رقم برنج طارم، فجر و قائم1 و کرتهای فرعی شامل گیاهچه های 17 روزه (جوان)، 24 روزه (نیمه بالغ) و 33 روزه (بالغ) بودند. بر اساس نتایج حاصله مدل برآورد مناسبی در شبیه سازی عملکرد دانه، زیست توده و شاخص سطح برگ از زمان نشاکاری تا برداشت محصول ارائه نمود. میانگین جذر میانگین مربعات خطای نرمال (RMSEn) در طول فصل رشد عبارت از 13% تا 15% برای وزن خشک کل، 18% تا 21% برای وزن خشک برگ سبز، 17% تا 20% برای وزن خشک ساقه، 16% تا 23% برای وزن خشک خوشه، 6% تا 9% برای عملکرد دانه و 24% تا 26% برای شاخص سطح برگ بود. با توجه به نتایج بدست آمده مدل
"اوریزا 2000" ((ORYZA2000 از قابلیت مناسبی برای شبیه سازی رشد و عملکرد دانه ارقام برنج برخوردار بوده و می تواند بعنوان ابزار مناسبی برای برنامهریزی بهتر مدیریت مزرعه شالیزاری و نیز جایگزین مناسبی برای آزمون سازگاری ارقام برنج باشد.
\"اوریزا 2000\",میانگین مربعات خطای نرمال,وزن خشک کل,وزن خشک خوشه,شالیزار و مدیریت مزرعه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110515.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110515_217bac059baead17087c60e9d00f657f.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
29
3
2013
07
23
اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ارقام کلزا در منطقه بهبهان
303
319
FA
امیرخسرو
دانایی
amirkhosrodanaie@gmail.com
10.22092/sppj.2017.110516
زمان کاشت مناسب کلزا با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه به دلیل انطباق مراحل رشد رویشی و زایشی گیاه با شرایط آب و هوایی مساعد باعث تولید عملکرد کمی و کیفی قابل قبولی میشود. این آزمایش به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان به مدت دو سال زراعی (87-1385) اجرا شد. تاریخ کاشت در 6 سطح شامل اول آبان (میانگین دما در سالهای اول و دوم به ترتیب 5/28 و 25 درجه سانتیگراد)، 10 آبان (میانگین دما در سالهای اول و دوم به ترتیب 5/26 و 5/22 درجه سانتیگراد)، 20 آبان (میانگین دما در سالهای اول و دوم به ترتیب 50/18 و 22 درجه سانتیگراد)، 30 آبان (میانگین دما در سالهای اول و دوم به ترتیب 13 و 23 درجه سانتیگراد)، 10 آذر (میانگین دما در سالهای اول و دوم به ترتیب 5/11 و 5/14 درجه سانتیگراد) و 20 آذر (میانگین دما در سالهای اول و دوم به ترتیب 5/10 و 14 درجه سانتیگراد) در کرتهای اصلی و ارقام کلزا شامل هیبرید هایولا 401 و رقم آرجیاس003 در کرتهای فرعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس مرکب دادهها نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر خصوصیات زراعی، عملکرد دانه و اجزای عملکرد معنیدار بود. عملکرد دانه از تاریخ کاشت 1 آبان تا 20 آذر دارای روند کاهشی بود. بیشترین عملکرد دانه (2573 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت اول آبان تولید شد. در بین ارقام نیز از نظر خصوصیات زراعی، عملکرد دانه، اجزای آن و درصد روغن تفاوت معنیداری وجود داشت. هیبرید هایولا 401 با میانگین عملکرد دانه 2780 کیلوگرم در هکتار نسبت به رقم آرجیاس003 با میانگین عملکرد 2344 کیلوگرم در هکتار برتری داشت. اثر متقابل تاریخ کاشت × رقم بجز تعداد خورجین در گیاه، عملکرد دانه و درصد روغن، بر سایر صفات معنیدار گردید. هیبرید هایولا 401 در تاریخ کاشت 10 آذر با میانگین 21/44% دارای بالاترین درصد روغن بود. بالاترین عملکرد دانه (3886 کیلوگرم در هکتار) متعلق به هیبرید هایولا 401 در تاریخ کاشت اول آبان بود. با توجه به نتایج بهدست آمده کاشت هیبرید هایولا 401 در محدوده زمانی اول الی 20 آبان و رقم آرجیاس003 اول الی 10 آبان توصیه میشود.
کلزا,تعداد خورجین در گیاه,تعداد دانه در خورجین,درصد روغن,ارتفاع گیاه و وزن هزار دانه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110516.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110516_c436a5e1dd57b6b64e986b35c1998ad1.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
29
3
2013
07
23
واکنش ژنوتیپهای کلزا به کشت تاخیری در مناطق معتدل سرد استان کرمانشاه
321
337
FA
اسداله
زارعی سیاه بیدی
عباس
رضاییزاد
arezaizad@yahoo.com
10.22092/sppj.2017.110517
تاریخ کاشت به هنگام نقش اساسی در زمستانگذرانی موفق کلزا و دستیابی به پتانسیل عملکرد دانه آن دارد. به دلایل مختلفی ممکن است کاشت کلزا توسط کشاورزان با تاخیر انجام شود. به منظور ارزیابی واکنش کلزا به کاشت تاخیری 22 ژنوتیپ کلزا بصورت طرح کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات اسلامآباد غرب در سه سال زراعی 89-1386 مورد مطالعه قرار گرفتند. در این آزمایش تاریخ کاشت هفتم مهر و هفتم آبان به ترتیب به عنوان کشت متداول و تاخیری در کرتهای اصلی و ژنوتیپهای کلزا در کرتهای فرعی قرار گرفتند. اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه در سه سال اجرای آزمایش در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. میانگین عملکرد دانه در کشت تاخیری با 3678 کیلوگرم در هکتار کمتر از عملکرد دانه در تاریخ کاشت متداول با 4455 کیلوگرم در هکتار بود. با توجه به شرایط متغیر محیطی در سالهای مورد نظر اثر سال بر همه صفات به استثنای ارتفاع گیاه معنیدار بود. سرمای شدید و یخبندان زمستان در سال زراعی 87-1386 باعث کاهش معنیدار عملکرد دانه شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپهای مورد نظر برای همه صفات مورد ارزیابی به استثنای تعداد خورجین در گیاه دارای تفاوت معنیداری بودند. در تاریخ کاشت متداول ژنوتیپهای الیت، MHA 01/18 و زرفام به ترتیب با 5079، 4907 و 4802 کیلوگرم در هکتار دارای عملکرد دانه بیشتری بودند. در تاریخ کاشت تاخیری نیز هایولا308، زرفام و شیرالی به ترتیب با 4487، 4474 و 4441 کیلوگرم در هکتار دارای عملکرد دانه بیشتری بودند. اثر متقابل ژنوتیپ × تاریخ کاشت بر همه صفات به استثنای درصد روغن دانه غیر معنیدار بود. در حالی که اثر متقابل سال × تاریخ کاشت بر اکثر صفات مورد بررسی معنیدار بود. به طور کلی نتایج نشان داد که واکنش ژنوتیپهای کلزا به کاشت تاخیری به میزان خیلی زیادی به شرایط آب و هوائی پاییز بستگی دارد و برخی ژنوتیپهای کلزا مثل هایولا401 ، هایولا 308، زرفام و شیرالی که از سرعت رشد خوبی در اوایل فصل برخوردار بودند در کشت تاخیری عملکرد دانه قابل قبولی داشتند.
کلزا,کاشت تاخیری,درصد روغن دانه,عملکرد و اجزای عملکرد دانه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110517.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110517_634c8581f789400d12a68ec2ec2cd311.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
29
3
2013
07
23
واکنش ژنوتیپهای سه گونه براسیکا به کشت تاخیری در شرایط دیم در منطقه گنبد
339
352
FA
ابوالفضل
فرجی
abolfazlfaraji@yahoo.com
10.22092/sppj.2017.110518
به منظور بررسی اثر تاریخ کشت بر ژنوتیپهای سه گونه براسیکا این پژوهش در دو سال زراعی 89-1387 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا شد. دو ژنوتیپ خردل زراعی Brassica juncea (J-98-102/51-5 و Bard-1)، دو ژنوتیپ شلغم روغنی Brassica rapa(Rainbow و Candle)، سه ژنوتیپ کلزا Brassica napus (هایولا401، شیرآلی و آرجیاس003) و ژنوتیپ Select4 (نسل 4 تلاقی کلزا و خردل زراعی) ژنوتیپهای مورد استفاده در آزمایش بودند. کاشت در سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال اول در تاریخهای 21 آبان، 19 آذر و 19 دی و در سال دوم در تاریخهای 26 آبان، 28 آذر و 26 دی انجام شد. میانگین دمای هوا در تاریخهای 21 آبان، 19 آذر و 19 دی سال 1387 و تاریخهای 26 آبان، 28 آذر و 26 دی سال دوم به ترتیب برابر 8، 6/11، 5/5، 9/13، 7/14 و 11 درجه سانتیگراد بود. با تاخیر در کاشت عملکرد دانه کاهش یافت. میانگین عملکرد دانه در تاریخهای کاشت اول، دوم و سوم بهترتیب برابر 2362، 2227 و 1939 کیلوگرم در هکتار بود. ژنوتیپهای گونه کلزا، در مقایسه با ژنوتیپهای گونههای خردل زراعی و شلغم روغنی، در اثر تاخیر در کاشت دچار کاهش عملکرد بیشتری شدند. هیبرید هایولا401 با تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه بیشتر، بیشترین عملکرد دانه را داشت. میانگین عملکرد دانه هیبرید هایولا401 در تاریخهای کاشت اول، دوم و سوم بهترتیب برابر 2851، 2524 و 2173 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج این مطالعه نشان دهنده برتری عملکرد دانه و صفات زراعی ژنوتیپهای گونه کلزا در مقایسه با سایر گونه های جنس براسیکا در شرایط دیم منطقه گنبد بود.
کلزا,خردل زراعی,شلغم روغنی,وزن هزار دانه و عملکرد دانه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110518.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110518_9430a27a6f9205bac5d77c98b58f2f9c.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
29
3
2013
07
23
ارزیابی هیبریدهای جدید آفتابگردان برای کشت دوم در مناطق معتدل سرد استان کرمانشاه
353
367
FA
عباس
رضاییزاد
arezaizad@yahoo.com
اسداله
زارعیسیاهبیدی
علیشیر
نیازی فرد
10.22092/sppj.2017.110519
به منظور ازریابی هیبریدهای جدید آفتابگردان در کشت دوم در مناطق معتدل سرد استان کرمانشاه آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای 1389 و 1390 اجرا گردید. تاریخهای کاشت با سه سطح شامل 20 خرداد، 5 تیر و 20 تیر در کرتهای اصلی و هیبریدهای آفتابگردان شامل آذرگل، فرخ و SHF-81-90در کرتهای فرعی قرار گرفتند. تجزیه واریانس مرکب دادههای دو سال نشان داد عملکرد دانه، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی و وزن هزار دانه در تاریخهای کاشت مختلف دارای تفاوت معنیدار بودند. تاخیر در کاشت باعث کاهش عملکرد دانه شد به طوری که بیشترین عملکرد دانه با 4199 کیلوگرم متعلق به تاریخ کاشت اول و کمترین عملکرد دانه با 3118 کیلوگرم در هکتار متعلق به تاریخ کاشت سوم بود. هیبریدهای آفتابگردان نیز از نظر اکثر صفات و همچنین عملکرد دانه دارای تفاوت معنیداری بودند. هیبرید جدید فرخ با 3940 کیلوگرم در هکتار دارای بیشترین عملکرد دانه و هیبریدهای SHF-81-90 و آذرگل به ترتیب باعملکرد دانه 3788 و 3459 کیلوگرم در هکتار در رتبههای بعدی قرار داشتند. هیبرید فرخ با طول دوره رشد 95 روز از زودرسی قابل توجهی برای استفاده در کشت دوم برخوردار بود. اثر متقابل ژنوتیپ × تاریخ کاشت تنها برای ارتفاع گیاه و تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی معنیدار بود. نتایج این پژوهش نشان داد با توجه به عملکرد دانه و طول دوره رشد هیبریدهای مورد ارزیابی، هیبرید فرخ برای کشت دوم در مناطق معتدل سرد استان کرمانشاه مناسب میباشد.
آفتابگردان,هیبریدهای زودرس,رسیدگی فیزیولوژیکی,ارتفاع گیاه,عملکرد و اجزای عملکرد دانه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110519.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110519_a096ff0e49513cebbe8d5777dd1920da.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
29
3
2013
07
23
اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کل و قابل فروش ارقام سیبزمینی در خوزستان
369
386
FA
عبدالستار
دارابی
darabi6872@yahoo.com
10.22092/sppj.2017.110520
به منظور بررسی واکنش ارقام سیبزمینی به تاریخ کاشت در استان خوزستان این تحقیق به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال (91-1389) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. تاریخ کاشت در چهار سطح شامل اول دی (میانگین دمای هوای روزانه در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب 16 و 1/14 درجه سانتیگراد)، یازدهم دی (میانگین دمای هوای روزانه در هر دو سال آزمایش 5/16 درجه سانتیگراد)، بیست و یکم دی )میانگین دمای هوای روزانه در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب 10 و 3/17درجه سانتیگراد) و اول بهمن (میانگین دمای هوای روزانه در سال اول و دوم آزمایش به ترتیب 5/11 و 4/4 درجه سانتیگراد) در کرتهای اصلی و پنج رقم سیبزمینی کوزیما، سانته، ساوالان، سانتانا و المرا در کرتهای فرعی ارزیابی شدند. یک هفته قبل از برداشت اندامهای هوایی قطع و غدهها در اواخر اردیبهشت برداشت شدند. طولانیترین مدت زمان بین کاشت تا سبز شدن 50% (8/51 روز) به تاریخ کاشت اول دی مربوط بود و با به تاخیر در تاریخ کاشت مدت زمان این دوره کاهش یافت. اثر تاریخ کاشت بر عملکرد کل، عملکرد قابل فروش، اجزای عملکرد و درصد ماده خشک غده معنیدار نبود. بیشترین تعداد ساقه در بوته (34/3) و تعداد غده در بوته (15/7) به رقم کوزیما و حداکثر میانگین وزن غده (64 گرم) به رقم سانتانا تعلق داشت. رقم ساوالان بیشترین درصد ماده خشک غده (3/22%) را داشت. اثر متقابل رقم × تاریخ کاشت بر عملکرد کل و قابل فروش غده معنیدار بود. رقم ساوالان در بیشتر تاریخهای کاشت عملکرد قابل فروش بیشتری نسبت به سایرارقام داشت. باتوجه به نتایج این پژوهش برای کشت زمستانه سیبزمینی در استان خوزستان رقم ساوالان در تاریخ کاشت اول بهمن توصیه میشود.
سیبزمینی,تاریخ کاشت,درصد ماده خشک,عملکرد کل و عملکرد قابل فروش
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110520.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110520_7e05da757a2c3217f5c436f266e5756d.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
29
3
2013
07
23
اثر تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ژنوتیپهای ماش (.Vigna radiata L) در منطقه ورامین
387
401
FA
بصیر
صمدی فیروزآباد
basirsamadi@yahoo.com
ابراهیم
فراهانی
10.22092/sppj.2017.110521
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر روی ژنوتیپهای مناسب و پر محصول ماش برای منطقه ورامین آزمایشی در سالهای 1386 و 1387 بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در20 تیمار و سه تکرار در ورامین انجام شد. تیمارها شامل پنج تاریخ کاشت (15 اردیبهشت، 30 اردیبهشت، 14 خرداد، 29 خرداد و 13 تیر) و چهار ژنوتیپ (گوهر، پرتو، و لاینهای امیدبخش 1-6-16 و MN-94) بود. تجزیه واریانس مرکب دو ساله دادهها نشان داد که تاریخ کاشت 30 اردیبهشت (میانگین دمای ºC24) بیشترین عملکرد دانه با میانگین 1805 کیلوگرم در هکتار و تاریخ کاشت 13 تیر (میانگین دمای ºC30) با 1350 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشتند. مقایسه ژنوتیپها نشان داد که لاین NM-94 با میانگین 1809 کیلوگرم در هکتار بالاترین عملکرد و رقم گوهر با میانگین 1371 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را دارا بودند. مقایسه میانگین اثر متقابل تاریخ کاشت × ژنوتیپ نشان داد که لاین امیدبخش 1-6-16 در تاریخ کاشت 14 خرداد
(میانگین دمای ºC25 ) بیشترین عملکرد دانه (2089 کیلوگرم در هکتار) را داشت و با بقیه تیمارها اختلاف معنیدار نشان داد. کمترین عملکرد دانه (1170 کیلوگرم در هکتار) از رقم پرتو در تاریخ کشت 30 اردیبهشت بدست آمد.
ماش,دمای هوا,روز تا گلدهی,وزن صد دانه و عملکرد دانه
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110521.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110521_e5280cd103e41e32a93b4ebe3e7dbff0.pdf
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
به زراعی نهال و بذر
2008-6946
29
3
2013
07
23
اثر سوشهای مختلف باکتریهای ریزوبیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام اصلاح شده نخود
403
412
FA
مریم
خدارحمی
سیدحسین
صباغپور
sabaghpour@yahoo.com
امین
فرنیا
10.22092/sppj.2017.110522
به منظور بررسی اثر تلقیح بذر نخود با مزوریزوبیوم بر روی عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام نخود دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان در سال زراعی 90-1389 در شرایط مزرعه اجرا گردید. عوامل آزمایشی شامل سه رقم نخود: آرمان، هاشم وآزاد و سوش باکتری در شش سطح شامل دو نژاد باکتری مزوریزوبیوم (SWRI-15 و SWRI-3)، ترکیب باکتری مزوریزوبیوم + سودوموناس
(SWRI-15+P169 و SWRI-3+P169)، سودوموناس(P169) و شاهد (بدون تلقیح) بودند. در دوران رشد علاوه بر مراقبتهای زراعی، تاریخ گلدهی، تاریخ رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن صد دانه و عملکرد دانه در واحد سطح یادداشت برداری شد. نتایج نشان داد که ارقام از نظر تاریخ گلدهی، تاریخ رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرد دانه در سطح احتمال 1٪ اختلاف معنیدار داشتند. اثر سوشهای باکتری بر تاریخ گلدهی، شاخص برداشت و عملکرد دانه نیز معنیدار بود. اثر متقابل سوش باکتری × رقم بر تاریخ گلدهی، تاریخ رسیدگی، ارتفاع بوته، شاخص برداشت و عملکرد دانه معنیدار بود. مقایسه میانگینها نشان داد که کمترین تعداد روز تا رسیدن مربوط به استفاده از سوش باکتری مزوریزوبیوم (3-SWRI) و رقم آرمان بود. بلندترین ارتفاع بوته در تیمار استفاده از سوش باکتری مزوریزوبیوم (SWRI-15)و رقم هاشم مشاهده گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که بالاترین عملکرد دانه از تیمار رقم آزاد با سوش باکتری مزوریزوبیوم (SWRI-15) به دست آمد که نسبت به تیمار شاهد (بدون تلقیح) 151 درصد بیشتر بود. باتوجه به اثر مفید زیست محیطی و بهبود عملکرد واجزای عملکرد دانه نخود، تلقیح مزوریزوبیوم میتواند جایگزین مناسبی برای مصرف نیتروژن باشد.
باکتری مزوریزوبیوم,سودوموناس,عملکرد دانه,اجزاء عملکرد دانه و شاخص برداشت
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110522.html
https://sppj.areeo.ac.ir/article_110522_5cfa1ed329568f4598fd3c01df2b1336.pdf