اثر زمان کاشت و برداشت بر روی عملکرد چغندرقند در کشت پائیزه در منطقه مغان

نویسندگان

چکیده

  توسعه کشت پاییزه چغندرقند یکی از راه ‪ کارهای مهم جهت تأمین شکر موردنیاز کشور محسوب می ‪ شود. رقم ‪ های جدید مقاوم به پدیده ساقه ‪ رفتن (بولتینگ)، امکان توسعه کشت پاییزه چغندرقند در مناطق گرمسیر و نیمه ‪ گرمسیر کشور را فراهم می‌کند. به همین منظور، آزمایشی در سه زمان کاشت (اوایل مهر، نیمه مهر و اوایل آبان) و چهار تاریخ برداشت (اوایل خرداد، تیر، مرداد و شهریور) بر روی سه رقم (مقاوم، نیمه ‪ مقاوم و حساس به پدیده ساقه ‪ رفتن) به صورت آزمایش کرت ‪ های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک ‪ های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی 88-1387 و 89-1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل (مغان) اجرا شد. نتایج نشان داد اثر رقم بر میزان ساقه‌ رفتن در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار بود. میزان ساقه ‪ روی رقم حساس (75/89 درصد) به طور معنی‌داری بیش از رقم‌های متحمل (23/12 درصد) و نیمه‌متحمل (78/41 درصد) به ساقه رفتن بود. اثر زمان کاشت بر عملکرد ریشه، شکر و شکر سفید معنی‌دار نشد. اثر زمان برداشت بر عملکرد ریشه، شکر، شکر سفید و عیار قند در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار بود. تغییر زمان برداشت از اوایل خرداد به اوایل تیر موجب شد تا عملکرد ریشه، شکر و سفید توأم با عیار قند افزایش یابد. رقم متحمل به ساقه رفتن چغندرقند در دو سال آزمایش عملکرد ریشه، شکر و شکر سفید بیشتری نسبت به دو رقم حساس و نیمه‌متحمل داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که کاشت رقم مقاوم به ساقه ‪ رفتن در تاریخ کاشت نیمه دوم مهر و برداشت در اوایل تیر کمترین درصد ساقه ‪ رفتن (32/1 درصد) و بیشترین عملکرد ریشه (81/49 تن در هکتار)، عملکرد شکر (63/7 تن در هکتار) و عملکرد شکر سفید (26/6 تن در هکتار) در کشت پاییزه چغندرقند در منطقه مغان را داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Sowing and Harvest Time on Yield of Autumn-Sown Sugar Beet in Moghan Region in Iran

نویسندگان [English]

  • D. F. Taleghani
  • M. Moharamzadeh
  • S. S. Hemayati
  • R. Mohammadian
  • R.Farahmand
چکیده [English]

Autumn-sown sugar beet is an important strategy to produce sugar to meet domestic demand in Iran. New bolting resistant sugar beet cultivars can facilitate sowing sugar beet in autumn in warm and semi-warm areas in Iran. Therefore, a field experiment was conducted as split plot arrangement in randomized complete block design with four replications in Ardabil Agricultural and Natural Resources Research Center in 2008-2010 cropping seasons. Experimental factors included: three sowing dates (23 September, 12 October and 01 November), four harvest times (22 May, 22 June, 23 July and 23 August) and three cultivars (resistant, moderately resistant and sensitive). Results showed that cultivars were significantly different (P < 0.05) for bolting rate. Sensitive cultivar with 89.75% bolting rate was significantly different from moderately resistant (41.78%) and resistant (12.23%) cultivars. Effect of sowing time on root, sugar and white sugar yields was not significant. Harvest time had significant (P < 0.05) effect on white sugar yield and sugar content. Shifting of harvest time from 22 May to 22 June significantly increased sugar yield, white sugar and sugar content. Bolting resistant cultivar had higher root, sugar and white sugar yield than the other two cultivars. In conclusion, sowing of bolting resistant sugar beet cultivar in early November and harvesting in late June had the least bolting rate (1.32%), highest root (49.81tha-1), sugar (7.63tha-1) and white sugar (6.26 tha-1) yields in autumn sown sugar beet in Moghan region in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sugar beet
  • Bolting
  • Root yield
  • Sugar content and White sugar yield