اثر فواصل بین و روی ردیف کاشت بر برخی صفات زراعی کرچک قرمز (Ricinus communis L.)

نویسنده

چکیده

تعیین فواصل کاشت برای گیاه کرچک بمنظور بدست آوردن عملکرد مطلوب دارای اهمیت زیادی است. بررسی اثر فواصل بین و روی ردیف کاشت بر صفات مختلف کرچک قرمز در سال 1385 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان انجام شد. در این آزمایش بذور کرچک قرمز در سه فاصله بین ردیف 55 ، 75 و 95 سانتی‌متر و سه فاصله روی ردیف 20 ، 30 و40 سانتی‌متر بصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار کشت گردید. فاصله بین ردیف به عنوان فاکتور اصلی و فاصله روی ردیف به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد با افزایش فاصله بین ردیف، رسیدگی فیزیولوژیک تسریع گردید. اثر فاصله بین و روی ردیف بر ارتفاع بوته، قطر ساقه و وزن خشک بوته معنی‌دار بود. با افزایش تراکم بوته، ارتفاع و وزن خشک بوته افزایش و قطر ساقه کاهش یافت. اثر فاصله بین ردیف بر تعداد شمع در بوته، تعداد شمع در واحد سطح، طول شمع، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنی‌دار و بر تعداد دانه در شمع غیر معنی‌دار بود. اثر فاصله روی ردیف بر تعداد دانه در شمع و وزن هزار دانه معنی‌دار نبود. با افزایش تراکم، عملکرد دانه افزایش یافت. تغییرات عملکرد دانه با تغییرات تعداد شمع در واحد سطح، طول شمع، تعداد دانه در شمع و شاخص برداشت روند مشابهی داشت، در حالیکه روند تغییرات عملکرد دانه عکس روند تغییرات تعداد شمع در بوته و وزن هزار دانه بود. بالاترین عملکرد دانه (1423 کیلوگرم در هکتار) از فاصله بین ردیف 55 سانتی‌متر و فاصله روی ردیف 20 سانتی‌متر (تراکم 91 هزار بوته در هکتار) حاصل شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Inter and Intra Row Spacing on Some Agronomic Traits of Red Castor (Ricinus communis L.)

نویسنده [English]

  • M. R. Shahsavari
چکیده [English]

Determination of planting spacing for castor (Ricinus communis L.) is very important for obtaining optimum seed yield. This experiment was conducted to study the effects of inter and intra row spacings on some agronomic traits of red castor using split-plot arrangments in randomized complete block design with four replications in 2006 at the Kabotarabad Agriculture Research Station of Isfahan. Main plots were three inter row spacings (55, 75 and 95 cm) and sub-plots were three intra row spacings (20, 30 and 40 cm). Results showed that with increasing inter row spacing, physiological maturity was enhanced. Inter row and intra row spacings had significant effect on plant height, stem diameter and plant dry matter. By increasing plant density, plant height and plant dry matter increased and stem diameter decreased. Inter row spacing significantly affected on number of candles plant-1, number of candles m-2, candle length, 1000 seed weight, seed yield and harvest index. Inter row spacing had no significant effect on number of seed candle-1. Intra row spacing had no significant effect on number of seed candle-1 and 1000 seed weight. By increasing plant density, seed yield increased. Seed yield variation had similar trend to number of candles m-2, candle length, number of seed candle-1 and harvest index. However, variation in trend of seed yield was reversed to the number of candle plant-1 and 1000 seed weight. The highest seed yield (1423 Kg ha-1) was obtained in 55 cm inter row and 20 cm intra row spacings (91 thousand plant ha-1).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Red castor
  • Number of candle plants-1
  • plant density
  • 1000 seed weight and Seed yield